Leszek Gilejko

---

Życiorys

Leszek Gilejko urodził się 11 stycznia 1932 roku w Pułtusku, jako syn Bronisława, który był nie tylko filozofem i historykiem, ale również żołnierzem 13 pułku piechoty. Jego ojciec brał udział w kampanii wrześniowej 1939 roku, a także był więźniem Oflagu II C Woldenberg. Matka, Czesława z d. Markowskiej, również odegrała znaczącą rolę w jego życiu, żyjąc w latach 1904–1993.

Dzieciństwo Leszka spędził w Pułtusku. W obliczu zagrożenia ze strony wojsk radzieckich, we wrześniu 1939 roku, razem z matką uciekł w kierunku Lublina, jednak wkrótce powrócili. Po krótkim pobycie w Pułtusku, zamieszkali w Warszawie, a następnie w Starosielcach, będących dzisiaj częścią Białegostoku, gdzie przebywali u rodziny matki do końca działań wojennych. Po wojnie, w czerwcu 1945 roku, osiedlili się na stałe w Pułtusku, gdzie ojciec Leszka objął funkcję dyrektora liceum.

Leszek w 1953 roku ukończył studia w Szkole Głównej Planowania i Statystyki, która obecnie nosi miano Szkoły Głównej Handlowej. Wówczas, uczelnia nie nadawała tytułów magisterskich, dlatego dwa lata później podjął studia na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie uzyskał tytuł magistra historii. W 1963 roku zrealizował swoje ambicje naukowe, uzyskując stopień doktora w SGPiS, a w 1968 roku stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy naukowej. W 1977 roku otrzymał tytuł profesora, a w 1988 roku status profesora zwyczajnego tejże uczelni.

Wieloletnia działalność Leszka na rzecz SGPiS obejmowała również przynależność do Senatu uczelni, a jego zaangażowanie w różne komisje senackie było znaczące. W latach 1978–1981 pełnił funkcję Dziekana Wydziału Ekonomiczno-Społecznego, a w kolejnych latach zajmował kluczowe stanowiska, m.in. dyrektora Instytutu Nauk Politycznych i Filozofii oraz kierownika Katedry Socjologii. Po przejściu na emeryturę, pozostawał aktywny współpracując z Katedrą Socjologii Ekonomicznej Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.

W swojej pracy badawczej i dydaktycznej koncentrował się na socjologii ekonomicznej, a kluczowym momentem w jego karierze był staż naukowy w Francji w 1967 roku, gdzie współpracował z wybitnym socjologiem Alainem Touraine’em. Gilejko był autorem oraz redaktorem licznych publikacji dotyczących demokracji przemysłowej, a w szczególności partycypacji pracowników w zarządzaniu przedsiębiorstwami. Analizował również samorząd robotniczy i związki zawodowe, a także zajmował się społecznymi aspektami prywatyzacji, będąc animatorem wielu badań socjologicznych.

W okresie po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce, Leszek stał się członkiem „Zespołu Partyjnych Socjologów przy KC PZPR”. Był również związany z Unią Pracy, z ramienia której kandydował do Parlamentu Europejskiego w 2009 roku z list SLD-UP. Przez całe życie pozostawał wierny ideom socjaldemokratycznym.

W jego życiu osobistym najważniejszą rolę odgrywała rodzina. Był żonaty z Natalią i miał dwie córki, Dorotę i Magdalenę.

Ostatnia podróż Leszka Gilejko zakończyła się w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, gdzie spoczął w kwaterze FIV-tuje-10.

Odznaczenia i nagrody

Leszek Gilejko to postać, która otrzymała wiele istotnych odznaczeń w ciągu swojej kariery zawodowej. W 1970 roku został uhonorowany Złotym Krzyżem Zasługi, co stanowiło istotne wyróżnienie dla jego osiągnięć.

W 1978 roku przyznano mu Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, a dziesięć lat później, w roku 1988, zdobył Krzyż Oficerski tego samego orderu. Jego osiągnięcia zostały również docenione w 1998 roku, kiedy to z rąk Prezydenta RP otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.

Gilejko był wielokrotnie nagradzany również przez Ministerstwo Oświaty i Szkolnictwa Wyższego, otrzymując nagrody w latach 1968 oraz 1970. Dodatkowo był wyróżniony przez Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki w 1981 roku, a następnie przez Ministra Edukacji Narodowej w 1989 roku.

Wśród jego osiągnięć znajduje się także Medal Komisji Edukacji Narodowej, który otrzymał w 1980 roku, oraz Złota Odznaka Honorowa Rady Narodowej m.st. Warszawy, przyznana mu w 1979 roku za jego zasługi dla stolicy Polski.

Wielu innych nagród dopełnia jego bogaty dorobek, w tym nagrody st. I przyznane przez Rektora SGPiS w 1989 roku, a także przez Rektora SGH w 1991 roku, a także wiele wyróżnień branżowych, które świadczą o jego ogromnym wkładzie i oddaniu w dziedzinie edukacji i nauki.

Najważniejsze prace

Leszek Gilejko jest autorem wielu ważnych prac naukowych, które dogłębnie analizują różne aspekty życia społecznego i ekonomicznego w Polsce. Poniżej przedstawiamy najistotniejsze publikacje tego badacza:

• Obraz świadomości robotników wielkoprzemysłowych w Polsce (1980),
• Potrzeby i aspiracje robotników (red. z Przemysławem Wójcikiem; 1987),
• Związki zawodowe w przedsiębiorstwach przemysłowych: działacze i członkowie związków o swych organizacjach, gospodarce i polityce (z Juliuszem Gardawskim i Tomaszem Żukowskim; 1994),
• Partycypacja i akcjonariat pracowniczy w Polsce: stan i perspektywy (red.; 1995),
• Oceny i oczekiwania różnych grup społecznych wobec polityki właścicielskiej Skarbu Państwa (z Juliuszem Gardawskim i Rafałem Towalskim; 1999),
• Partnerzy społeczni: konflikty, kompromisy, kooperacja (z Rafałem Towalskim; 2002),
• Społeczeństwo a gospodarka: socjologia ekonomiczna (2002),
• Socjologia gospodarki (z Juliuszem Gardawskim, Jacentym Siewierskim, Rafałem Towalskim; 2006, II wydanie: 2007).

---

Oceń: Leszek Gilejko

---