Danuta Brzosko-Mędryk, urodzona 4 sierpnia 1921 roku w Pułtusku, pozostawiła po sobie niezatarte ślady jako polska lekarz stomatolog, autorka licznych książek oraz wspomnień związanych z tragicznymi wydarzeniami II wojny światowej. Jej najważniejszym dziełem jest publikacja pt. Niebo bez ptaków, w której opisuje swoją przerażającą historię z czasów obozu koncentracyjnego.
Podczas okupacji niemieckiej Danuta Brzosko-Mędryk była uczennicą tajnego kursu licealnego, który prowadzili nauczyciele z Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Warszawie. Niestety, jej walki o wykształcenie nie zakończyły się pomyślnie, gdyż została aresztowana przez gestapo dwukrotnie. Po raz pierwszy 16 lipca 1940 roku, gdy odbywała egzamin maturalny w swoim rodzinnym domu na ulicy Śniadeckich w Warszawie. Co ciekawe, pomimo będąc więźniarką Pawiaka, zakończyła ustny egzamin maturalny podczas spaceru w więzieniu, a po trzech tygodniach niespodziewanie została zwolniona.
Jej drugi areszt miał miejsce 14 sierpnia 1942 roku, w związku z działalnością w organizacji ZWZ–AK. Została przewieziona do obozu koncentracyjnego w Lublinie (KL Majdanek) w styczniu 1943 roku, gdzie otrzymała numer więźniarski 4650. W tym obozie najpierw wykonywała prace porządkowe, a potem została wybrana do pracy w obozowym szpitalu jako pielęgniarka.
19 kwietnia 1944 roku Danuta została przeniesiona do obozu Ravensbrück, a niedługo potem trafiła do Arbeitslager der HASAG Komando Lipsk, gdzie pracowała dla firmy HASAG. Jej pasiak, wraz z numerem 3050, jest obecnie częścią zbiorów Muzeum Więzienia Pawiak w Warszawie.
Po wyzwoleniu przez wojska radzieckie powróciła do Polski, gdzie ponownie odnalazła swoją matkę, Marię Brzosko. Jej ojciec, Zygmunt Brzosko, pełnił funkcję szefa Kwatery Głównej Polskich Sił Zbrojnych w Beaulieu we Francji. Ukończyła studia na Wydziale Stomatologii Uniwersytetu Łódzkiego, a następnie poświęciła się pisarstwu oraz aktywności społecznej.
Danuta była członkiem Związku Literatów Polskich oraz Unii Polskich Pisarzy Lekarzy. W szczególności zaangażowała się w działalność na rzecz Towarzystwa Opieki nad Majdankiem, zeznawała w sprawach dotyczących zbrodni wojennych oraz brała udział w różnych pracach związanych z budową Centrum Zdrowia Dziecka. Jej niezwykłe zaangażowanie zostało uhonorowane licznymi odznaczeniami, w tym Krzyżem Komandorskim, Krzyżem Oficerskim oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
W 1971 roku, dzięki swojej książce „Niebo bez ptaków”, Danuta została powołana jako bezpośredni świadek w procesie o deportację zbrodniarki wojennej Hermine Braunsteiner-Ryan. W swoich dziełach literackich szczegółowo ukazuje trudne warunki życia w obozach, prześladowania, wyniszczającą pracę oraz wzajemne wsparcie wśród więźniarek.
Oprócz pisania, Danuta była autorką scenariusza do filmu pt. Zagrożenie, który miał premierę w 1976 roku. W 2015 roku, w pięćdziesięciolecie wybuchu II wojny światowej, została uhonorowana nagrodą pokojową Aachener Friedenspreis w Akwizgranie.
Po jej śmierci 1 września 2015 roku, została pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Książki
W twórczości Danuty Brzosko-Mędryk można dostrzec różnorodne tematy i emocje, które towarzyszą każdemu z jej dzieł. Oto wybór książek, które w szczególności zasługują na uwagę:
- czy świadek szuka zemsty?,
- matylda,
- mury w Ravensbrück,
- niebo bez ptaków,
- powiedz mojej córce,
- spirale życia,
- warszawskie dziewczęta.
Przypisy
- Dzisiaj pogrzeb Danuty Brzosko-Mędryk. moje.radio.lublin.pl, 09.09.2015 r. [dostęp 14.02.2017 r.]
- Danuta Brzosko-Mędryk (1921-2015). majdanek.eu. [dostęp 03.09.2015 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Aniela Maria Chmielińska | Wanda Jarząbek | Leszek Gilejko | Paulina Hewelke | Teofil Klemens Rybicki | Zofia Sztetyłło | Józefa Krośnicka | Andrzej RachubaOceń: Danuta Brzosko-Mędryk