Wanda Podgórska

---

Życiorys

Wanda Podgórska przyszła na świat w zamożnej rodzinie ziemiańskiej, w Pułtusku. Była córką Józefa Turskiego, właściciela herbu Dołęga, oraz Stefanii z domu Siekierskiej. Po uzyskaniu starannego wykształcenia w rodzinnym domu, kontynuowała kształcenie w pensji Z. Jasińskiej w Warszawie. To właśnie tam poznała swojego przyszłego męża, Sylwestra Ignacego Podgórskiego (1847–1904), który był notariuszem. Wzięli ślub w 1878 roku, a po ceremonii zamieszkali razem w Warszawie.

W młodości Wanda zaczęła swoje pisarskie zmagania, współpracując z wieloma warszawskimi czasopismami. Pracowała z publikacjami takimi jak „Bluszcz”, „Przyjaciel Dzieci” oraz „Tygodnik Mód i Powieści”. Jej opowiadania, artykuły oraz komedie były tam publikowane w latach 1885–1890. W tym czasie nawiązała bliską przyjaźń z Marią Konopnicką, która była jej kuzynką — rodzinna więź między nimi sięgała czasów ich przodków. Oprócz niej, zaprzyjaźniła się także z Marią Ilnicką.

W około 1887 roku, Wanda oraz jej mąż postanowili przenieść się do Moskwy. Powody tej decyzji pozostają niejasne, jednak ten ważny ruch w ich życiu sprawił, że Wanda na pewien czas wstrzymała swoje literackie zajęcia. Podczas pobytu w stolicy Rosji skupiła się głównie na wychowywaniu dzieci, ale poza tym aktywnie angażowała się w działalność społeczną. Była przewodniczącą Związku Kobiet Polskich w Moskwie i wielokrotnie występowała z odczytami w Domu Polskim, zachęcając do uczestnictwa także innych Polaków.

Podgórska zmarła w Moskwie, gdzie również została pochowana. Związek małżeński Wandy i Sylwestra zaowocował potomstwem, które składało się z ośmiorga dzieci:

• Przemysław Podgórski – inżynier, działacz niepodległościowy,
• Janina – pierwsza polska adwokatka, późniejsza żona Stanisława Jurkiewicza, ministra w kilku rządach II RP,
• Zbigniew Szczęsny Gracjan Podgórski (1882– po 1935) – sędzia pokoju Sądu Okręgowego w Warszawie,
• Mieczysław Podgórski (1884–1917) – lekarz,
• Jadwiga Podgórska (1885–1948) – chemiczka,
• Zdzisław Maksymilian Podgórski (1888–1944) – major Wojska Polskiego (II RP),
• Witold Klemens Michał Podgórski (1890–1962) – porucznik Wojska Polskiego (II RP),
• Zofia Podgórska (1894–1894).

Uroczystości pogrzebowe Wandy odbyły się na Cmentarzu Wwiedieńskim 2 listopada 1911 roku, gdzie spoczęła na wieki.

Twórczość

W twórczości Wandy Podgórskiej możemy odnaleźć wiele istotnych dzieł, które znacząco wpłynęły na polską literaturę. Już w 1879 roku zadebiutowała komedią Żona cudzoziemca, która zdobyła uznanie na konkursie Wydziału Krajowego we Lwowie, a jej pierwsza wystawa miała miejsce w 1885 roku.

Kolejnym dziełem są opowiadania historyczne zatytułowane Król Jan III, napisane w 1883 roku. To wyróżnione przez Koło Literackie we Lwowie dzieło, ukazuje interesujące aspekty polskiej historii.

W tej samej epoce, w 1885 roku, autorka stworzyła opowiadanie Dwie mazurki, osadzone w realiach czasów Bolesława Krzywoustego, oraz przetłumaczyła powieść niemieckiej pisarki Berty Behrens, Sieroca dola.

Rok 1902 przyniósł natomiast dwie ważne prace: W chacie leśnika, będącą sztuką ludową, oraz Dziad Obleś, które również zostały wydane w Krakowie.

Na koniec, w latach 1909–1910, Podgórska zrealizowała dwa odczyty popularne: Co to jest naród oraz Historia włościan.

---

Oceń: Wanda Podgórska

---