Tadeusz Dembowski, posługujący się herbem Jelita, to postać, której życie i kariera są pełne osiągnięć medycznych.
Urodził się 27 października 1856 roku w Pułtusku, a zmarł 10 lipca 1930 roku w Wilnie.
Był on wybitnym lekarzem oraz chirurgiem, którego wkład w rozwój medycyny zasługuje na szczegółowe omówienie.
Życiorys
Tadeusz Dembowski był synem Józefa Karola Pawła Dembowskiego herbu Jelita oraz Zofii Anny z Ubyszów, przedstawicielką rodu Cholewa. Ukończył studia na wydziale lekarskim Uniwersytetu w Dorpacie. W 1888 roku osiedlił się w Wilnie, gdzie wkrótce, bo już w następnym roku, otworzył prywatną praktykę lekarską. Rozwinął znaczącą działalność w dziedzinie chirurgii, wykonując większe operacje w miejskich szpitalach.
W jesieni 1902 roku przeniósł swoją praktykę chirurgiczną do nowego, przestronnie zaprojektowanego przez siebie domu. Oprócz chirurga, Dembowski angażował się również w działalność społeczną, co znalazło odzwierciedlenie w jego mandacie radnego miasta Wilna. W obliczu represji i tępienia polskości, wykazywał odwagę cywilną, sprzeciwiając się rusyfikacji, a także dążąc do wprowadzenia języka polskiego do obrad Towarzystwa Lekarskiego Wileńskiego.
Jego działalność kulturalna obejmowała również walkę o włączenie utworów polskich autorów do repertuaru teatrów wileńskich. Dembowski był współzałożycielem oraz prezesem Towarzystwa Popierania Sceny Polskiej, a także jednym z twórców wznowionego Towarzystwa Szubrawców oraz aktywnym członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Po odzyskaniu niepodległości kontynuował swoją działalność chirurgiczną oraz naukową. W 1922 roku zainicjował Wileńskie Koło Filistrów. Był aktywną postacią w życiu zawodowym, kulturalnym i politycznym Wilna. W 1922 roku był także współzałożycielem i pierwszym wydawcą „Słowa”. Publikował liczne prace medyczne zarówno w polskich, jak i w zagranicznych czasopismach.
Tadeusz Dembowski był mężem Matyldy Grosse, z którą miał córkę, Zofię Romer, utalentowaną malarkę. Po śmierci został pochowany na cmentarzu Stara Rossa w sektorze 18d-0129.
Przypisy
- Cmentarz na Rossie w Wilnie - baza danych [online], cmentarznarossie.uksw.edu.pl [dostęp 20.03.2021 r.]
- Piotr Bojarski. Zamach majowy widziany oczami dziennikarzy „Dziennika Wileńskiego”. „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego”. Nr 29, s. 109, 2015. Ostrołęka. [dostęp 20.03.2021 r.]
- a b Tadeusz Dembowski h. Jelita [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 29.11.2019 r.]
- Dekret Naczelnika Państwa z 29.12.1921 r. „w uznaniu zasług, położonych dla Rzeczypospolitej Polskiej na polu nauki i pracy obywatelskiej”.
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Stefan Nasfeter | Edward Jarociński | Eugeniusz Piotrowski (garncarz) | Tadeusz CiborowskiOceń: Tadeusz Dembowski (lekarz)