Marcin Aleksander Rojewski, urodzony 12 grudnia 1798 roku w Pułtusku, był znaczącą postacią w polskiej historii. Jego życie i działalność są ściśle związane z ważnym momentem w dziejach Polski, jakim było powstanie listopadowe.
Rojewski zmarł 20 grudnia 1880 roku w Nancy, pozostawiając po sobie ślad jako aktywny działacz społeczny na emigracji. Jego zaangażowanie w sprawy kraju miało wpływ na wielu współczesnych mu ludzi oraz na kolejne pokolenia Polaków walczących o wolność i niepodległość.
Życiorys
Marcin Rojewski był synem Andrzeja, który był ziemianinem, oraz Agnieszki. Uczył się w Szkole Departamentalnej, a następnie Wojewódzkiej Bernardynów w Pułtusku. W 1820 roku rozpoczął służbę w 3 Pułku Piechoty Liniowej, gdzie w 1821 roku awansował na podoficera. W 1827 roku podjął naukę w Szkole Podchorążych Piechoty w Warszawie.
Wziął udział w wydarzeniach nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku, a wkrótce potem uzyskał awans na podporucznika. W czerwcu 1831 roku awansował na porucznika, a we wrześniu tego samego roku na kapitana. Od czerwca 1831 roku służył w 14 pułku piechoty liniowej, biorąc aktywny udział w istotnych bitwach powstania listopadowego, takich jak te stoczone pod Grochowem, Dębem Wielkim, Iganiami oraz Ostrołęką. 10 marca 1831 roku został odznaczony Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari.
Po klęsce powstania, opuścił Polskę w towarzystwie korpusu generała Girolamo Ramorino, kierując się przez Morawy do Francji. W 1832 roku osiedlił się w Bourges, a rok później przeniósł się do Nancy w Lotaryngii. W kraju, za udział w wydarzeniach Nocy Listopadowej, otrzymał wyrok śmierci. W Nancy pracował jako nauczyciel w Szkole Polskiej dla dzieci emigrantów, angażując się aktywnie w działalność społeczną. Działał w Towarzystwie Św. Wincentego a Paulo, oferując pomoc zarówno Polakom, jak i mieszkańcom lokalnym. Unikał jednak politycznej działalności Wielkiej Emigracji, ograniczając swoje działania do próśb o pomoc materialną.
Po kolejnej fali emigracji, związanej z wydarzeniami Wiosny Ludów, współtworzył Instytucję Czci i Chleba – Stowarzyszenie Podatkowe, znane także jako Komisja Weteranów. Około 1867 roku wyjechał na kilka lat do Rzymu, gdzie miał zamiar wstąpić do żuawów papieskich; jednakże z powodu swojego podeszłego wieku nie został przyjęty do służby. Mimo to, uzyskał prywatną audiencję u papieża Piusa IX.
Po powrocie do Francji, postanowił rozdać swój majątek, w tym dokonując darowizn na budowę kościoła w Perigueux, w departamencie Dordogne, zatrzymując jedynie dożywotnią rentę dla siebie. Ostatnie lata życia spędził w szpitalu St. Julien w Nancy, gdzie zmarł. Został tam również pochowany.
Marcin Rojewski był dwukrotnie żonaty, wybierając za małżonki Francuzki; sam również uzyskał francuską naturalizację w latach 50. XIX wieku.
Źródła:
- Janusz Pezda, Marcin Rojewski, w: Polski Słownik Biograficzny, tom XXXI, 1989.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Andrzej Tyc | Chil Mordechaj Rozenberg | Michał Wójciak | Jan Szczodrowski | Edmund Zalewski | Anna Gręziak | Witold Chrzanowski (polityk) | Tadeusz NalewajkOceń: Marcin Rojewski