Bazylika kolegiacka Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Pułtusku

---

Historia i architektura

Na początku istnienia, obiekt ten miał formę jednonawową, jednak obecnie zyskał trzynawową architekturę. Najważniejsze przekształcenia w obrębie tego kościoła miały miejsce w XVI wieku, a ich inicjatorem był Jan Baptysta z Wenecji. To on zrealizował m.in. sklepienie, które zdobi polichromia, a także kaplicę grobową biskupa Andrzeja Noskowskiego, znaną dzisiaj jako kaplica Najświętszego Sakramentu. W 1994 roku odkryto renesansowe polichromie na sklepieniu, co przyczyniło się do podwyższenia wartości bazyliki jako zabytku. Termin „sklepienie pułtuskie” znalazł swoje miejsce w historii sztuki.

Wnętrze bazyliki zdobi ołtarz główny pod wezwaniem Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny pochodzący z XVII wieku, a także 14 ołtarzy bocznych. Uzupełnieniem tego wyposażenia jest posoborowy stół eucharystyczny. W kaplicy Najświętszego Sakramentu można podziwiać cenny obraz przedstawiający Opłakiwanie, który powstał w 1559 roku i został stworzony na podstawie słynnej Piety Michała Anioła.

W kolegiacie znajdują się także niekwestionowane skarby złotnictwa. Wśród najstarszych eksponatów wymienia się monstrancję wieżyczkową oraz relikwiarz Krzyża Świętego datowany na około 1450 roku, a także kielichy gotyckie, z których najstarszy powstał w latach 1470–1480.

Do zwiedzania czeka również renesansowy nagrobek biskupa Noskowskiego z roku 1561, prawdopodobnie zaprojektowany przez Jana Marię Padovano. Ponadto, dostępne są płyty nagrobne innych biskupów, a wśród nich dzieło fundatora kolegiaty, Pawła Giżyckiego z 1463 roku. W 1975 roku papież Paweł VI nadał kolegiacie tytuł bazyliki mniejszej.

W 2018 roku bazylika pułtuska zyskała dodatkowe uznanie, wpisując się na listę pomników historii w ramach projektu „100 Pomników Historii na stulecie odzyskania niepodległości”.

---

Oceń: Bazylika kolegiacka Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Pułtusku

---